Veel gestelde vragen windenergie

Op welke manier kan Heusden bijdragen aan de energietransitie? Hoe kunnen we betaalbare energie voor iedere inwoner bereikbaar maken? Is het wenselijk om dat met windenergie binnen de gemeentegrenzen mogelijk te maken? En waar? Dat gaat gemeente Heusden de komende tijd onderzoeken. Uiterst zorgvuldig en in goed contact met inwoners, ondernemers en belanghebbenden. 

In deze FAQ beantwoorden we veel gestelde vragen over het proces, de onderzoeken en de lusten en lasten. Staat jouw vraag er niet bij? Mail dan naar info@heusden.nl(Verwijst naar een e-mailadres) en we komen er zo snel mogelijk op terug. 

Algemene vragen

We willen lokale, duurzame, haalbare en betaalbare energie voor iedereen in onze gemeente mogelijk maken. In goed contact met inwoners, ondernemers en belanghebbenden zorgen we daarom voor nieuwe energie-alternatieven om dit te realiseren, zoals windenergie. Windenergie is, samen met zonne-energie, een van de meest efficiënte manieren om lokaal duurzame elektriciteit op te wekken. 

Ja, inwoners en ondernemers worden op meerdere momenten betrokken. Tijdens bijeenkomsten en inspraakrondes kunnen zij hun mening geven. We willen zorgvuldig luisteren naar inwoners, ondernemers en alle andere belanghebbenden voordat er een besluit wordt genomen.

Ja, maar als aanvulling op elkaar. Zo is zonnepark Hooibroeken (circa 23 hectare) gerealiseerd aan de Polderweg in Oudheusden en worden de mogelijkheden onderzocht voor een kleinschalig zonnepark op de oude stortplaats Bakkersdam. Daarnaast plaatsen inwoners, instellingen en ondernemers zonnepanelen op hun daken. Dit alles draagt bij aan de totale hoeveelheid opgewekte duurzame energie.

Gemeenten en provincies hebben in 30 energieregio’s afgesproken om 35 TWh duurzame energie op land te realiseren in 2030. Gemeente Heusden draagt bij aan het aanbod van de Regionale Energie- en Klimaatstrategie (REKS) Hart van Brabant(Verwijst naar een externe website) van 1 TWh. Meer informatie over onze doelen en aanpak lees je in onze energiestrategie(Verwijst naar een externe website).

In het Klimaatakkoord zijn aparte doelen opgenomen voor wind op zee en op land. Allebei zijn hard nodig om die doelen te bereiken. Er worden grote windparken op zee gebouwd. Die zijn uiteindelijk goed voor circa 40% van het huidige elektriciteitsverbruik in Nederland. Echter, de zee kent ook andere functies, zoals visserij en natuur, waardoor het aantal windparken beperkt moet blijven. Windenergie op zee alleen is daarom onvoldoende om aan de vraag van energie te voldoen. Ook is het transport van die energie naar land ingewikkeld. Windenergie op zee zal dus veel elektriciteit leveren, maar windenergie op land blijft nodig om heel Nederland van duurzame energie te voorzien. Het is niet of/of maar en/en. Het vult elkaar aan en is allebei nodig voor de toekomst.  

Het ontwikkelen van een programma over de inzet van kernenergie ligt bij het rijk en de provincie, niet bij de gemeente. Provincie Noord-Brabant werkt actief mee aan de ontwikkeling van een landelijk SMR-programma (Small Modular Reactors), samen met andere provincies en met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Hier lees je meer: Innovatiecoalitie Nucleair - Toekomstbehendig Brabant(Verwijst naar een externe website). Naar verwachting gaat het nog een tijd duren om tot een programma te komen en helemaal om uiteindelijk een kerncentrale te bouwen, onder meer vanwege alle strikte veiligheidseisen.

Proces: NRD en Plan-MER

De NRD is een document waarin staat welke onderwerpen onderzocht worden in het Plan-MER. In de NRD staat precies beschreven welke milieueffecten in kaart worden gebracht en met welke methoden dit wordt onderzocht. Het doel van de NRD is om het milieueffectonderzoek gericht en volledig te laten verlopen. De NRD wordt ter inzage gelegd, zodat iedereen de mogelijkheid heeft om een reactie te geven en input te leveren voor het verdere proces.

Een Plan-MER (Plan-Milieueffectrapportage) is een uitgebreid onderzoek naar de mogelijke milieu-effecten van windenergie op de omgeving. Het vormt een belangrijk hulpmiddel bij het nemen van besluiten over windenergie in de gemeente. In het plan-MER  wordt onder andere gekeken naar:

  • Landschap en natuur
  • Geluid en slagschaduw
  • Gezondheid en leefomgeving

De uitkomsten van het plan-MER worden meegenomen bij de besluitvorming over een mogelijk plan, zodat milieueffecten vroegtijdig worden meegewogen en eventueel beperkt.

Dit proces kan één tot twee jaar duren, omdat er veel onderzoeken worden uitgevoerd en inwoners worden betrokken.

Je kunt reageren tijdens inspraakprocedures en participeren in bijeenkomsten. De gemeente neemt alle reacties serieus en verwerkt ze in het verdere proces.

Locaties en impact

De gemeente heeft geen definitieve locatie(s) aangewezen. Op onze website vind je een kaart van de zoekgebieden. De kaart is nog in concept totdat de NRD wordt vastgesteld door de gemeenteraad. Na de vaststelling worden deze gebieden verder onderzocht. Pas na afronding van de onderzoeken en het participatietraject weten we welke gebieden we geschikt vinden voor verdere ontwikkeling.

Om omwonenden te beschermen tegen geluid en slagschaduw van windturbines gelden er normen. Deze zorgen ervoor dat windturbines niet te veel hinder veroorzaken op omwonenden. Op dit moment werkt de Rijksoverheid aan nieuwe landelijke milieunormen voor windturbines, waaronder een afstandsnorm van twee keer de tiphoogte van een turbine. De gemeente Heusden hanteert momenteel de volgende normen in haar eigen beleid: windturbines moeten op minimaal 750 meter van woonkernen en 400 meter van individuele woningen worden geplaatst.

Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu doet onderzoek naar de gezondheidseffecten van het geluid van windturbines. Volgens het RIVM is hinder door geluid het enige bewezen gezondheidseffect dat kan optreden bij windturbines. Mensen die in de buurt van windturbines wonen, kunnen windturbinegeluid als hinderlijk ervaren. Maar er is geen bewijs dat geluid van windmolens leidt tot directe gezondheidsschade. De gezondheid van omwonenden maakt deel uit van het planMER. Er zijn regels opgesteld voor geluid en slagschaduw. Wij volgen als gemeente de richtlijnen van het RIVM. Meer informatie lees je op: Windturbines en gezondheid | RIVM(Verwijst naar een externe website)

Het geluidsniveau van een windturbine hangt af van verschillende factoren. Voorbeelden hiervan zijn de draaisnelheid van de rotorbladen, de windrichting en de atmosferische omstandigheden. Een windturbine mag alleen worden gebouwd als deze voldoet aan de geluidsnormen. In enkele gevallen moet de turbine worden ‘teruggeregeld’ om aan de normen te voldoen, dit wordt mitigatie genoemd. De gemeente en de regionale milieudienst zien erop toe dat de normen worden gehandhaafd.

Slagschaduw ontstaat als de zon achter een draaiende rotor staat. Moderne windturbines zijn uitgerust met software die ze tijdelijk stilzet om slagschaduw op woningen te voorkomen. Als er in een jaar te veel slagschaduw op een woning valt wordt de turbine automatisch stilgezet

De bouw en exploitatie van windparken kunnen invloed hebben op dieren en natuurgebieden. Een van de belangrijkste ecologische effecten is de impact op vogels en vleermuizen. Sommige vogelsoorten kunnen in botsing komen met de draaiende rotorbladen, vooral als de windparken zich bevinden in belangrijke vlieg- of trekroutes. Vleermuizen kunnen eveneens slachtoffer worden, niet alleen door directe botsingen, maar ook door luchtdrukveranderingen rond de rotorbladen.

Om deze effecten te beperken worden ecologische onderzoeken uitgevoerd voorafgaand aan de bouw van windparken. Maatregelen zoals stilstandsregelingen tijdens vogel- en vleermuismigraties, aangepaste verlichting en het vermijden van kwetsbare natuurgebieden dragen bij aan het beperken van de ecologische impact.

In het planMER wordt gekeken naar de ligging van zoekgebieden ten opzichte van relevante radar- of luchtvaart toetsingsvlakken. Specifiek radaronderzoek vindt in een later stadium plaats. 

Opbrengst & energiegemeenschap

We willen lokale, haalbare en betaalbare energie voor iedereen in onze gemeente mogelijk maken. Daarom onderzoeken we de mogelijkheden voor een energiegemeenschap. Een energiegemeenschap is een organisatievorm waarbij inwoners, ondernemers en gemeente samen verantwoordelijkheid nemen in duurzaamheidsprojecten. Het gaat dan om eigenaar- en zeggenschap bij projecten voor duurzame energie zoals elektriciteit en warmte. Met een energiegemeenschap is het mogelijk duurzame energieprojecten volledig eigendom te laten zijn van de samenleving. Lees hier meer over deze ontwikkelingen

Participatie en besluitvorming

Inwoners kunnen deelnemen aan inspraakrondes en participatiebijeenkomsten. De gemeente informeert bewoners hierover via de website, nieuwsbrief, via het weekblad en online media. 

Alle stappen in het proces worden gedeeld met inwoners. De gemeente werkt open en eerlijk en wil inwoners zo goed mogelijk informeren en betrekken.

Wij houden al onze buurgemeenten op de hoogte over de ontwikkelingen over windenergie in Heusden. Dit zijn gemeente Waalwijk, Loon op Zand, Tilburg, Vught, ’s-Hertogenbosch, Maasdriel, Zaltbommel en Altena. Het is aan de buurgemeenten zelf om een afweging te maken of ze de ontwikkelingen in Heusden willen delen met hun inwoners. Wil je altijd op de hoogte zijn van het laatste nieuws? Houd dan www.heelheusdenduurzaam.nl(Verwijst naar een externe website) in de gaten of schrijf je in voor de nieuwsbrief(Verwijst naar een externe website). Inwoners van buurgemeenten zijn van harte welkom op participatiebijeenkomsten.