Een nieuwe Liberation Route Europe route: de Schotse Highlanders fietsroute in Heusden

Op 5 mei, Bevrijdingsdag in Nederland, is in de gemeente Heusden een nieuwe fietsroute gelanceerd: De Schotse Highlanders fietsroute, onderdeel van het internationale Liberation Route Europe(Verwijst naar een externe website) routenetwerk. Het project is ontwikkeld in samenwerking met de gemeente Heusden, de lokale militaire historicus Dr. Jack Didden en Adrie Verboord, voorzitter Heemkundekring Onsenoort en heeft als doel het publiek te informeren over de lokale geschiedenis. Het initiatief omvat een fietsroute van 38 kilometer die het pad volgt van de Schotse soldaten van de 51e Highland Divisie die Heusden bevrijdden tijdens de Tweede Wereldoorlog. 

De lokale fietsroute begint en eindigt bij het Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen en biedt een prachtig uitzicht tijdens het fietsen. De route neemt fietsers mee langs tien points of interest die verschillende verhalen vertellen en licht werpen op de rol die de Schotse Highlanders speelden tijdens de bevrijding van Heusden. Fietsers komen onderweg langs historische plekken en leren meer over de minder bekende verhalen uit de laatste fase van de oorlog, zowel vanuit militair- als burgerperspectief. 

Tien ‘Vectors of Memory’ zijn langs de route geplaatst om de specifieke plekken waar de geschiedenis zich afspeelde te markeren. Voor meer informatie over de lokale geschiedenis kun je de Liberation Route app gebruiken, die alle bezienswaardigheden en hun bijbehorende verhalen uitlicht. 

NOTE

De Schotse Highlanders fietsroute Heusden is een van de drie routes die nagenoeg met elkaar verbonden zijn en het pad volgt van Schotse soldaten van de 51e Highland Divisie tijdens de bevrijding van Noord-Brabant. Het project is ontwikkeld in samenwerking met de gemeenten Heusden, Waalwijk, Meierijstad, Boxtel en Sint Michielsgestel en militair historicus Jack Didden, en heeft als doel het publiek te informeren over de lokale geschiedenis. Het initiatief omvat fietsroutes van 38, 35 en 42 kilometer die het spoor volgt van de Schotse soldaten van de Highland Divisie die de gemeenten bevrijdden tijdens de Tweede Wereldoorlog. 

Ben jij nieuwsgierig naar de verhalen over de bevrijding van Heusden? Wij geven jouw alvast een sneakpreview: 

Zwart wit foto van vroeger, waarbij militaire een houten boot voortslepen met op de achtergrond een tank

Steegerf – Drunen

Water en vuur

Voor het eerst sinds ze in Normandië aan land gingen vier maanden eerder, moeten de Highlanders over de volle breedte een kanaal oversteken. Een uitdagende en gevaarlijke klus. 

Water

Op zaterdag 4 november zullen soldaten van de 51e Highland Divisie het Afwateringskanaal van ’s-Hertogenbosch naar Drongelen oversteken. Naast de aanwezigheid van Duitse troepen is er nog iets wat de oversteek extra spannend maakt. Het in 1911 gereedgekomen kanaal zelf is namelijk een formidabele hindernis. Het water is slechts dertig meter breed, maar voor de Schotten bij het water zijn, moeten ze eerst de dijk over, dan twintig meter door het gras voor ze de boten te water kunnen laten. Aan de overkant wacht ze dezelfde afstand in omgekeerde volgorde. En dat alles waarschijnlijk onder vijandelijk vuur. Geen aanlokkelijk vooruitzicht!

Vuur

Om de Duitse tegenstand te breken, worden er, naast de gebruikelijke kanonnen, vlammenwerper tanks van het type Churchill ingezet. Het is de bedoeling dat deze 40-ton zware monsters hun vurige vlammen schuin omhoog schieten zodat de brandende vloeistof aan de Duitse kant omlaag stroomt, recht in de vijandelijke loopgraven. In totaal moeten twaalf van deze zogenaamde Crocodiles de oversteek ondersteunen, maar uiteindelijk komt iets meer dan de helft maar in actie en dan vooral ten oosten van het Steegerf.

De oversteek

Ten westen van het Steegerf, in de bocht van het kanaal, staat een compagnie (ongeveer honderd man) van het 5e Bataljon van de Queen’s Own Cameron Highlanders gereed om over te steken. Verder naar het oosten zullen drie andere bataljons de oversteek wagen. Om kwart voor vijf is het zo ver. De eerste soldaten sleuren hun canvas boten de dijk op, glijden omlaag en rennen naar het kanaal. De adrenaline jaagt door hun lichaam. Ieder moment kunnen Duitse troepen aan de overkant van het water het vuur openen. Maar tot hun verbazing en opluchting gebeurt dat bijna nergens. Er is ook na de oversteek nauwelijks tegenstand. Wat zij niet weten, is dat de Duitse militairen de instructie hebben gekregen om zich meteen terug te trekken zodra de aanval begint. Al om vijf uur zijn de eerste doelen bereikt. In het begin van de avond trekken de Schotten Drunen binnen. De ravage die ze daar aantreffen is voor hen niet ongewoon, maar voor de bevolking des te meer.

Bronvermelding van de foto  BATTLE FOR BOKSTAL | Imperial War Museums(Verwijst naar een externe website)