Sofi: Een verhaal van hoop en veerkracht

Artikel door Frank Rikken

Прочитайте оповідання українською мовою

De oorlog brak uit op een koude februari dag in 2022. Sofi, destijds elf jaar oud, werd wakker van een geluid dat haar de stuipen op het lijf joeg. Ze dacht eerst dat het onweer was, maar al snel besefte ze dat het bommen waren. “Ik rende huilend naar mijn moeder,” herinnert ze zich. Het was die nacht dat hun leven in Berdiansk, een stad aan de Zee van Azov, voorgoed veranderde.

Een geliefd leven verlies je niet gemakkelijk

“In Berdiansk was ik gelukkig,” vertelt Sofi. Ze had vriendinnen, ging graag naar school en speelde vaak met de huisdieren van het gezin: Nikol, hun hond, Lisa, de kat, en een papegaai genaamd Stesha. De dieren waren als familieleden, en het afscheid van hen blijft een van de moeilijkste momenten van haar leven. De familie moest moeilijke keuzes maken. Hun werk en inkomen waren verdwenen, en eten en benzine waren schaars. Sofi moest ook afscheid nemen van haar grootouders, die in Oekraïne bleven. Ze herinnert zich hoe ze haar opa zo stevig knuffelde dat ze bijna zijn rib brak. "Ik wilde hem nooit meer loslaten," zegt ze met een trilling in haar stem.

De lange weg naar veiligheid

Op 21 maart 2022 stapte de familie in de auto, zes mensen samengepakt, met enkel hun meest waardevolle bezittingen. De eerste bestemming was Zaporizja, een stad waar ze enige tijd hoopten te schuilen. Maar zelfs daar voelden ze zich niet veilig. De angst hing als een zware schaduw over hun dagen. “Elke keer als we geluiden van vliegtuigen hoorden, dacht ik dat het misschien de laatste dag zou zijn,” zegt Sofi zachtjes. Uiteindelijk besloten ze de grens met Slowakije over te steken.

De rit naar de grens was zwaar, niet alleen fysiek, maar ook emotioneel. Sofi’s moeder huilde stilletjes terwijl ze naar buiten keek, haar gedachten bij de familieleden die ze achterlieten. “Ze was bang dat mijn vader misschien niet mee zou mogen bij de grens,” zegt Sofi. Maar uiteindelijk lukte het hen om Slowakije binnen te komen.

Eenmaal in Slowakije voelde de familie opluchting, maar ook onzekerheid. Ze verbleven daar enkele weken, maar het verblijf bracht weinig stabiliteit. Het verblijf daar en later in Tsjechië bracht nieuwe uitdagingen. Sofi’s ouders vonden tijdelijk werk, maar financiële zorgen bleven hen

achtervolgen. Het was een strijd om de eindjes aan elkaar te knopen, en na bijna twee jaar in Tsjechië besloten ze opnieuw te verhuizen, dit keer naar Nederland, in de hoop op een stabieler bestaan.

Een nieuw begin in Nederland

De familie arriveerde in het aanmeldcentrum in Utrecht, waar Sofi zich voor het eerst een klein beetje veilig voelde. Ze bad dat alles goed zou komen, en uiteindelijk werden ze geplaatst in de gemeente Heusden. In de opvanglocatie in Vlijmen begon Sofi haar nieuwe leven.

“De eerste weken waren moeilijk,” zegt ze. “Ik begreep niets van de taal en voelde me vaak verloren.” Toch ging Sofi al snel naar school en begon ze Nederlands te leren. Met de hulp van geduldige leraren en nieuwe vrienden boekte ze vooruitgang. Maar ze stuitte ook op uitdagingen. Sofi doet het goed op school, maar omdat ze langzaam leest, wordt ze soms gepest. “Dat doet pijn, maar ik probeer me er niet door te laten ontmoedigen,” zegt ze.

De school brengt ook vreugde. Sofi leerde de kracht van kleine overwinningen waarderen, zoals het uitspreken van moeilijke woorden in het Nederlands of het maken van nieuwe vrienden. Haar favoriete moment was toen ze voor het eerst een presentatie in de klas durfde te geven. “Ik trilde helemaal, maar toen het klaar was, voelde ik me trots.”

Nieuwe vriendschappen en hobby's

Een lichtpuntje in Sofi’s leven is het contact met een oude vriendin uit Berdiansk die ook in Nederland is. Samen brengen ze tijd door en maken ze TikTok-filmpjes. “Het is leuk om herinneringen op te halen en samen iets creatiefs te doen,” vertelt Sofi. Ze benadrukt hoe belangrijk die band voor haar is, vooral in momenten dat ze zich eenzaam voelt.

Daarnaast heeft Sofi een nieuwe hobby ontdekt: het spelen van de ukelele. Tijdens een sinterklaasviering in de gemeente maakte ze kennis met het instrument. Sindsdien speelt ze met veel plezier. “Muziek helpt me ontspannen,” zegt ze. “Als ik speel, vergeet ik even alles om me heen.”

Een sterk gezin

Sofi’s ouders werken nu in de buurt en leren Nederlands. Haar oudere zus Margharita volgt lessen in Den Bosch. Als jongste in het gezin voelt Sofi zich soms extra beschermd, maar ze draagt ook bij aan de positieve sfeer thuis. “We hebben soms ruzie, maar we lossen het altijd samen op,” zegt ze met een glimlach.

Het gemis van hun huisdieren blijft groot. “Ik droom vaak van Nikol, Lisa en Stesha,” zegt Sofi. “Ik hoop dat we ooit weer een huis hebben waar we dieren kunnen houden.” Die droom houdt haar op moeilijke dagen overeind.

Een boodschap van hoop

Terugkijkend op alles wat ze heeft meegemaakt, heeft Sofi een krachtige boodschap: “Als je ook maar een kleine kans hebt, moet je handelen. Blijf niet zitten wachten, anders mis je je kans.” Haar woorden weerspiegelen een ongelooflijke veerkracht voor iemand van haar leeftijd.

Sofi’s verhaal laat zien hoe zelfs in de donkerste tijden hoop en doorzettingsvermogen een nieuw begin mogelijk maken. Het is een herinnering dat zelfs jonge mensen enorme kracht kunnen tonen in het licht van tegenslag.

In dit jaar waarin Nederland 80 jaar vrijheid viert, herinnert Sofi ons eraan hoe waardevol vrijheid is. Haar verhaal verbindt ons met de verantwoordelijkheid om deze vrijheid te koesteren en anderen te helpen die hun vrijheid opnieuw moeten vinden. Haar veerkracht is een inspiratie om elke kans te benutten, hoe klein die ook lijkt.